Í lok leigutíma er mikilvægt skila af sér leiguhúsnæði með réttum hætti til að draga úr líkum á ágreiningi og ósætti milli aðila. Hér eru leiðbeiningar sem eru ætlaðar til að hjálpa leigutökum að skila húsnæði á réttan hátt og tryggja að ferlið gangi smurt fyrir sig.

 

1. Áður en eign er skilað

 

• Yfirferð og viðgerðir: Byrjið á því að fara yfir húsnæðið og athuga hvort það séu einhverjar skemmdir eða bilanir sem þú berð ábyrgð á. Ef svo er, sinntu úrbótum á því sem þarf að lagfæra.

• Hreinsun: Þrífið húsnæðið vandlega. Þetta felur í sér bæði almenn þrif en líka það sem kalla mætti flutningsþrif. Þumalputtareglan er að skila af sér eigninni eins og þú myndir vilja taka við henni. Þrífa þarf ofn, eldavél, ísskáp og ofan í allar hillur og skápa. Ekki skilja eftir hluti í íbúðinni nema þá sem eru í eigu leigusala.

•  

2. Við skil eignarinnar

•  

• Ástandsskoðun: Gera skal ítarlega ástandsskoðun á húsnæðinu í samvinnu við leigusala eða umboðsmann hans. Það er gott að taka myndir eða myndband sem sýnir ástand húsnæðisins við skil til að hafa sem sönnun á ástandi við skil ef ágreiningur kemur upp.

• Skilalykill: Afhendið alla lykla, þar með talið afrit af lyklum sem þú kannt að hafa látið gera, til leigusala.

•  

• 63. gr.
  Að leigutíma loknum skal leigjandi skila húsnæðinu í hendur leigusala ásamt tilheyrandi fylgifé í sama ástandi og hann tók við því. Ber leigjandi óskerta bótaábyrgð á allri rýrnun húsnæðisins eða spjöllum á því, að svo miklu leyti sem slíkt telst ekki eðlileg afleiðing venjulegrar eða umsaminnar notkunar húsnæðisins eða stafar af atvikum sem voru leigjanda sannanlega óviðkomandi.

 

3. Ef ágreiningur kemur upp

 

• Úttektaraðili: Ef leigusali og leigjandi ná ekki samkomulagi um ástand húsnæðis eða bótafjárhæð vegna mögulegra skemmda, skal leita aðstoðar óháðs úttektaraðila. Úttektaraðilinn metur tjónið og stillir upp áætlun um umbætur og þar með bótafjárhæð.

• Dómkvaddir menn: Hvorum aðila er heimilt að krefjast mats dómkvaddra manna ef þeir eru ekki sáttir við niðurstöðu úttektaraðilans. Þetta ferli tryggir réttláta meðferð málsins fyrir báða aðila.

64. gr.

Bótakröfu sinni á hendur leigjanda verður leigusali að lýsa skriflega, eða hafa uppi áskilnað þar að lútandi, innan [fjögurra vikna] 1) frá skilum húsnæðisins.

Hafi slíkir ágallar ekki verið sýnilegir við skil húsnæðisins skal þeim lýst með sama hætti innan [fjögurra vikna] 1) frá því að þeirra varð vart.

Sé þessara tímamarka ekki gætt fellur bótaréttur leigusala niður nema leigjandi hafi haft svik í frammi.

 

 65. gr.

Nú koma leigusali og leigjandi sér ekki saman um bótafjárhæð vegna skemmda á hinu leigða húsnæði og skal [úttektaraðili, sbr. XIV. kafla], 1) þá meta tjónið. Rétt er þó hvorum aðila að krefjast mats dómkvaddra manna á bótafjárhæðinni innan [átta vikna] 1) frá því að aðila var kunn niðurstaða [úttektaraðilans]. 1)

 

Eftir skil á leiguíbúð

 

Ef leigusali telur að leigjandi hafi skilað húsnæðinu í verri ástandi en samið var um, og ef sannarlega hefur verið farið að ofangreindum leiðbeiningum, skal hann lýsa bótakröfu sinni skriflega innan fjögurra vikna frá skilum. Leigjanda er svo gefinn kostur á að bregðast við þessari kröfu.

 

Í öllum samskiptum og ferlum sem tengjast skilum leiguhúsnæðis er gagnkvæm virðing og skilningur lykilatriði. Að fylgja þessum leiðbeiningum ætti að auðvelda skilin og tryggja að báðir aðilar séu ánægðir með útkomuna.

 

 

 

Úttekt leiguhúsnæðis

Leigutaka og leigusala eða umboðsmönnum þeirra er skylt gera úttekt á ástandi hins leigða húsnæðis, þar með talið á brunavörnum, samhliða gerð leigusamnings og áður en afhending fer fram og við lok leigutíma. Niðurstöður úttektar bera að skrá í sérstakan viðauka við leigusamning og senda, ásamt leigusamningi, í leigugrunn Húsnæðis og mannvirkjastofnunar.

Úttektin er lögbundin krafa en aðilum samnings er heimilt að gera hana í sameiningu eða fá til verksins fagaðila, þ.e. úttektaraðila. Kostnaðinum er þá skipt jafnt milli leigusala og leigutaka. Almennt er mælt með að fá fagaðila til verksins en slíkt úttekt dregur úr líkum á ágreiningi og er sterkara gagn um ástand eignarinnar en úttekt leigutaka og leigusala sjálfra.

Úttektinni er ætlað ætlað að tryggja að leiguhúsnæði sé í íbúðarhæfu ástandi og uppfylli kröfur laga um ástand hins leigða (sjá 14. gr. húsaleigulaga). Jafnframt er úttektin helsta sönnunargagn leigusala og leigutaka um ástand eignar í upphafi, komi til ágreinings um tjón á eigninni við skil á henni.

Val á skoðunarmanni skal vera sameiginleg ákvörðun leigjanda og leigusala. Ef deilur rísa um valið geta aðilar leitað til kærunefndar húsamála til úrlausnar.

 

Skoðunarskýrsla skal útbúin í þrjú eintök, undirrituð af öllum aðilum leigusamningsins ásamt skoðunarmanninum, og skal hver aðili halda eintaki. Úttektin verður grundvöllur ef deilur rísa um bótaskyldu leigjanda við uppsögn leigusamnings.

 

 69. gr.

[[Leigjandi og leigusali eða umboðsmenn þeirra skulu gera úttekt á ástandi hins leigða húsnæðis, þ.m.t. á brunavörnum, samhliða gerð leigusamnings og við lok leigutíma. Niðurstöður úttektar sem fer fram við gerð leigusamnings skulu skráðar í sérstakan úttektarkafla í leigusamningi. Óháður úttektaraðili skal annast úttektina óski annar aðilinn þess og skiptist kostnaðurinn við úttektina þá að jöfnu milli þeirra.] 1)

Sé óskað úttektar úttektaraðila á ástandi hins leigða húsnæðis í öðrum tilvikum en kveðið er á um í 1. mgr. skal sá aðili sem óskar hennar greiða kostnaðinn vegna úttektarinnar. Leigjanda og leigusala er þó ávallt heimilt að semja um aðra kostnaðarskiptingu vegna úttektarinnar.

Leigjandi og leigusali skulu koma sér saman um úttektaraðila.

Komi upp ágreiningur milli aðila við framkvæmd þessarar greinar geta aðilar vísað honum til kærunefndar húsamála.] 2)

Sá sem framkvæmir úttektir skal annast störf sín við úttektir af kostgæfni og ætíð gæta fyllsta hlutleysis gagnvart báðum málsaðilum. Hann skal og gæta þagmælsku um einkahagi fólks sem hann kann að fá vitneskju um í starfi sínu.

[Ákvæði 2.–5. mgr. gilda einnig um önnur þau verkefni sem gert er ráð fyrir að úttektaraðilar sinni samkvæmt lögum þessum.] 2)

 

 71. gr.

[Úttekt úttektaraðila skv. 1. eða 2. mgr. 69. gr. framkvæmir úttektaraðili sem leigjandi og leigusali hafa komið sér saman um skv. 3. mgr. 69. gr.] 1) að viðstöddum leigusala og leigjanda eða umboðsmönnum þeirra. Á sérstaka úttektaryfirlýsingu … 1) skal skrá sem ítarlegasta lýsingu á hinu leigða húsnæði og ástandi þess og getur leigjandi [eða leigusali] 1) þá strax komið að aðfinnslum sínum og óskað úrbóta.

Á úttektaryfirlýsingu skal staðgreina nákvæmlega hið leigða húsnæði, geta fylgifjár, dagsetningar leigusamnings og aðila hans.

 

 72. gr.

Úttektaryfirlýsing skal gerð í þríriti og skulu aðilar leigusamnings og [úttektaraðili skv. 3. mgr. 69. gr.] 1) undirrita hana og halda einu eintaki hver. Úttekt skal leggja til grundvallar ef ágreiningur verður um bótaskyldu leigjanda við skil húsnæðisins.